Ruska služba optužila Srbiju da isporučuje municiju Ukrajini. Vučić: Naše fabrike moraju da žive i rade
Spoljna obavještajna služba (SVR) Ruske Federacije optužila je Srbiju da “uprkos zvanično deklarisanoj neutralnosti” nastavlja da isporučuje municiju Ukrajini.
U saopštenju na sajtu SVR, navedena su imena više kompanija koje se bave proizvodnjom naoružanja i čija je municija, navodno stigla u posjed ukrajinske armije.
“U ‘traci smrti’, organizovanoj u Srbiji – prijateljskoj zemlji Rusiji – učestvuju najveće kompanije nacionalne vojne industrije, uključujući ‘Jugoimport SDPR’, ‘Zenitprom’, ‘Krušik’, ‘Sofag’, ‘Reyer DTI’, ‘Sloboda’, ‘Prvi partizan’ i druge”, saopštila je ruska Spoljne obavještajne službe.
Kako se navodi, srpske kompanije namjenske industrije isporučile su “stotine hiljada granata za VBR i haubice, kao i milione metaka za streljačko oružje”.
“Pokriće za ove antiruske aktivnosti predstavlja jednostavna šema koja uključuje upotrebu lažnih sertifikata krajnjeg korisnika i zemalja-posrednika. Među poslednjima se najčešće pojavljuju zemlje NATO, prije svega Češka, Poljska, Bugarska. U poslednje vrijeme se u te svrhe koriste i egzotičniji kanali uz učešće afričkih država”, navodi SVR.
U oštro intoniranom saopštenju, Press biro Spoljne obavještajne službe je ocijenio da je “želja srpskih namjenskih proizvođača i njihovih pokrovitelja da se obogate na krvi bratskih slovenskih naroda dovela do toga da u potpunosti zaborave ko su im pravi prijatelji, a ko neprijatelji”.
Vučić: Neke stvari nisu istinite
Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić izjavio je da će dati nalog da se ne ostvaruju ugovori o prodaji oružja i municije kod kojih postoji sumnja o zloupotrebi i slanju na ukrajinsko ratište.
Vučić je rekao da je o tome razgovarao sa predsjednikom Rusije Vladimirom Putinom tokom posjete Moskvi početkom maja, te da je Srbija sa Ruskom Federacijom ustanovila radnu grupu “kako bi ustanovili sve činjenice”.
“Ja ću svakako dati nalog i upozorenje da, gdje god postoji sumnja da ima zloupotrebe ‘end usera’ i slanja na ratište, a da mi to znamo – da se takvi ugovori ne ostvaruju”, rekao je Vučić.
On je dodao da je to urađeno u slučaju ugovora koji je sklopio “Jugoimport SDPR”.
Vučić je rekao da “neke stvari” iznijete u saopštenju Spoljne obavještajne službe (SVR) “nisu istinite”.
“Recimo, oni tačno kažu da postoji ugovor ‘Jugoimporta’ sa Češkom Republikom prodaji raketa na krajnje korisnike, ali dozvole nisu izdate i nijedna od tih raketa nije isporučena”, rekao je Vučić.
On je rekao da fabrike namjenske industrije “moraju da žive i rade”.
“Ako ne možemo da izvozimo u Ameriku, zemlje EU, ne možemo u Tursku, u arapske zemlje u azijskom dijelu, pa ne možemo u Afriku. A, gdje da izvozimo oružje. Prestali smo sa izvozom oružja, sada je riječ samo o municiji”, rekao je Vučić.
On je rekao da je u četvrtak uveče razgovarao sa ruskim ambasadorom u Srbiji i da će zvanični Beograd održavati dobre odnose “sa svima”.
“Tradicionalno prijateljstvo”
I prethodnih godina su pojedini mediji izvještavali o izvozu vojne opreme iz Srbije u Ukrajinu. Ruski portal “Mash” je početkom 2023. objavio informaciju da je 3.500 raketa kompanije “Krušik” iz Valjeva dopremljeno ukrajinskoj vojsci preko Turske i Slovačke.
Taj portal je objavio objavio snimak na kojem se navodno vidi pretovar raketa “GRAD” 122 mm u jednom skladištu u Bratislavi, kao i navodnu dokumentaciju koja pokazuje transfer raketa.
Kompanija “Krušik” je demantovala ove navode. Isto je učinio i tadašnji ministar odbrane Srbije Miloš Vučević.
Srbija je uz Tursku jedina zemlja kandidat za članstvo u Evropsku uniju (EU) koja se nije pridružila evropskim sankcijama Rusiji, nakon što je ta zemlja pokrenula vojnu invaziju na Ukrajinu u februaru 2022. godine.
Vlasti Srbije istrajavaju u svojoj odluci da Rusiji ne uvode sankcije pozivajući se na “tradicionalno prijateljstvo”, podršku u protivljenju nezavisnosti Kosova i zavisnošću u snabdijevanju gasom.
Srbija je, međutim, podržala teritorijalni integritet Ukrajine i nekoliko rezolucija Ujedinjenih nacija kojima se osuđuje ruska agresija. Poslednji put, na glasanju u UN-u 24. februara, Srbija je takođe glasala za rezoluciju koja podržava teritorijalni integritet Ukrajine. Među zemljama koje su glasale protiv bile su Sjedinjene Države i Rusija.
Predsjednik Srbije se dan kasnije izvinio građanima zbog tog poteza, uz ocjenu da je predstavnik Srbije u Ujedinjenim nacijama trebalo da bude uzdržan.
